Pracownicy zatrudnieni legalnie w Niemczech mogą liczyć na różne formy pomocy i dodatki socjalne, w tym także na zasiłek na dziecko Kindergeld oraz płatny urlop wychowawczy. Niemieckie prawo pozwala na wykorzystanie urlopu wychowawczego dla wielu pracowników – nie tylko tych zatrudnionych na pełny etap, ale i osób przyuczających się do zawodu czy podejmujących tzw. Minijob. Jakie są prawa i obowiązki pracownika w Niemczech w ramach możliwości korzystania z urlopu wychowawczego? Jakie warunki należy spełnić, by otrzymać wolne na opiekę nad dzieckiem?
Urlop wychowawczy w Niemczech – podstawowe prawa pracownika
Prawo do urlopu wychowawczego mają, co do zasady, wszyscy pracownicy zatrudnieni legalnie w Niemczech i spełniający określone, ustawowe wymogi. Wobec powyższego urlop taki należy się dla osób przyuczających się do zawodu, wykonujących prace w ramach Minijob, a także tych zatrudnionych na pełnym etacie na czas określony lub nieokreślony. Pracownik nie potrzebuje przy tym zgody pracodawcy – urlop wypoczynkowy jest należny pracownikowi ustawowo, w określonym wymiarze godzin.
Urlop wychowawczy z reguły wybierany jest przez rodziców zaraz po narodzinach dziecka i w pierwszych latach jego życia. W Niemczech dopuszczalne jest jednak, by część tego urlopu przesunąć na później i wykorzystać maksymalnie do 8 roku życia dziecka. Warto zaznaczyć tutaj, że urlop rodzicielski nie przysługuje przy tym wyłącznie na dziecko biologiczne – z urlopu można skorzystać w celu opieki nad własnym dzieckiem (biologicznym lub adoptowanym), opieki nad dzieckiem małżonka lub partnera (w przypadku związków partnerskich), lub opieki nad dzieckiem wychowywanym w rodzinie zastępczej.
Jak długo trwa urlop wychowawczy w Niemczech?
Według obowiązujących przepisów, maksymalny ustawowy okres urlopu wychowawczego dostępny dla rodziców w Niemczech wynosi 3 lata, ale to rodzice decydują o tym czy chcą wykorzystać ten okres jednorazowo, czy też podzielić na dwie lub trzy części. Rodzice mogą przy tym wykorzystać urlop rodzicielski jednocześnie lub zmieniać się okresowo. Przepisy dopuszczają, by rodzic przesunął część urlopu wychowawczego (maksymalnie 24 miesiące) na dalsze lata życia dziecka i nie wykorzystywał go od razu po jego narodzinach, przy czym ważne jest, by odłożony urlop został odebrany do 8 roku życia dziecka.
W 2015 roku wprowadzono zmiany w ustawie o urlopach wychowawczych, dzięki którym długość okresu urlopu możliwego do przesunięcia na późniejszy termin wzrósł do 24 miesięcy (z 12), a sam urlop może być podzielony na 3 (a nie 2) części. Przesunięcie terminu urlopu nie wymaga teraz już także zgody pracodawcy, przy czym chęć wykorzystania takiego urlopu trzeba wówczas zgłosić przynajmniej 13 tygodni przed jego rozpoczęciem (ustawowa ochrona przed wypowiedzeniem zaczyna się najwcześniej 14 tygodni przed początkiem urlopu wychowawczego).
O czym warto pamiętać starając się o urlop wychowawczy w Niemczech?
Podstawowym warunkiem skorzystania z urlopu wychowawczego jest zamieszkiwanie pracownika wybierającego urlop wychowawczy wraz z dzieckiem – choć wydaje się to oczywiste, zasada ta jest wprowadzona by uniknąć sytuacji, w których rodzic nie sprawujący żadnej opieki nad swoim dzieckiem wybiera urlop bezpodstawnie. Pracownik musi pisemnie zawiadomić pracodawcę o zamiarze skorzystania z urlopu wychowawczego. Biorąc pod uwagę, że o urlop wychowawczy najczęściej starają się rodzice przygotowujący się do narodzin dziecka, zamiar rozpoczęcia urlopu należy zgłosić na 7 tygodni przed planowanym terminem porodu.
Pracownik zgłaszający przejście na urlop wychowawczy powinien zaznaczyć we wniosku kiedy chce wybierać swój urlop wychowawczy w przeciągu pierwszych dwóch lat od urodzenia dziecka i zaznaczyć, jeśli zamierza podzielić go na dwie lub trzy części z zamiarem późniejszego odebrania zaległego urlopu.
Pracownicy w Niemczech przebywający na urlopie wychowawczym są objęci szczególną ochroną przed wypowiedzeniem, rozpoczynającą się w momencie poinformowania pracodawcy o chęci skorzystania z urlopu wychowawczego. Jeśli dwoje rodziców przebywa na urlopie wychowawczym na zmianę lub wybiera urlop wychowawczy w częściach, ochroną przed wypowiedzeniem objęty jest rodzic przebywający aktualnie na urlopie wychowawczym i tylko w trakcie trwania tego urlopu.
Jesteś zainteresowany podjęciem pracy w Niemczech? Sprawdź nasze aktualne oferty pracy.
